زن آزاد: اهميت هشت مارس، براى كل زنان در ایران چیست؟

مينا احدى: اهميت هشت مارس در اين است که در يک روز معين توجه ها به مشکلات زنان، موقعيت زنان و در عين حال مبارزات آنها جلب ميشود. در يک کشور اسلام زده مثل ايران و با بودن حکومتى زن ستيز و سرکوبگر، که در عين حال سعى بر حذف هشت مارس داشت، اهميت برگزارى مراسم و برنامه و ميتينگ و حرکت اعتراضى، در اين روز صد چندان ميشود. هشت مارس روز ابراز نفرت علنى عليه يک حکومت مبتنى بر آپارتايد عريان جنسيتى و يک حکومت اسلامى ضد زن است.

زن آزاد: چرا یك روز جهانی اينچنين جايگاهى برای برجسته كردن مسائل و مشكلات زنان در ایران پيدا کرده است. مگر روز ایرانی برای طرح چنین موضوعاتى كم است؟

مينا احدى : من که هيچ روز ديگر "ايرانى" براى طرح مشکلات زنان نديده ام. هشت مارس يک روز جهانى است. همانطور که مشکلات زنان جنبه عمومى و جهانى دارد. البته در ايران با بودن حکومت ضد زن اسلامى، رژيم اسلامى سعى کرد حتى خط بطلان روى هشت مارس بعنوان يک روز جهانى کشيده و روز تولد فاطمه را روز زن بنامد و حتى اينها هفته زن اعلام کردند، اما اين هفته و روز چيزى نبود جز روز و هفته حکومتى ها در دفاع از بى حقوقى زنان و در حقنه کردن اخلاقيات و قوانين اسلامى، که البته با مقاومت و مزاح ميليونى روبروشد.

يک نکته در مورد هشت مارس مهم است و آن اينکه اين روز تاريخا به جنبش چپ، برابرى طلبانه و سوسياليستى برميگردد و نفس جا انداختن اين روز و دفاع از هشت مارس بعنوان روز جهانى زن، خود يک موضوع جدل و مبارزه جنبش برابرى طلبانه زنان در ايران بوده است. اين روز را زنان و مردان آزاده در ايران با بجان خريدن مشکلات فراوان در مقابل روزهاى حکومت اسلامى، جا انداختند، از آن دفاع کردند و امروز اين يکى از دستاوردهاى تثبيت شده جنبش آزاديخواهانه و برابرى طلبانه زنان در ايران است. هشت مارس روز جهانى زن است و بنابر اين در کشورى مثل ايران که در آن زنان رسما و قانونا از همه حقوق انسانى خود محرومند، اهميت اين روز در عطف توجه دادن به معضلات و مشکلات زنان است.

زن آزاد: مسائل و مشكلات ویژه زنان در ایران کدامند، از نظر شما روی كدام مشكلات بيشتر باید انگشت گذاشت؟

مينا احدى: از نظر من مهمترين و اصلى ترين مشکل زنان در ايران وجود يک حکومت مذهبى و اسلامى است که مانيفست آن ضديت با زنان است. در ايران سى و پنج سال است که يک جنگ تمام عيار عليه زنان از سوى حکومت اسلامى به پيش برده ميشود. با حجاب اجبارى، با سنگسار، با قوانين ضد زن اسلامى با جدا سازى جنسيتى و آپارتايد جنسيتى و با تحقير و توهين روزمره به زنان از مساجد و منابر و رسانه هاى حکومتى.

مسائل و مشکلات زنان در ايران بسيار زياد هستند. حکومتى که زن را انسان حساب نميکند، قوانينى که همه عليه زنان هستند، و سنتهايى که در جامعه عملا بر زن ستيزى حکومتى تکيه کرده و زندگى زنان را سخت تر ميکنند.

اگر ليستى از مشکلات را بخواهم رديف کنم، زنان در ايران با مشکل حجاب اسلامى، جدا سازى جنسيستى، فقر و ندارى، دستمزد نابربر به ازاى کار برابر با مردان، بى تامينى مالى و اجتماعى و اقتصادى، جدا سازى جنسيىتى، نداشتن حق طلاق، حق حضانت فرزندان و هزاران مشکل اين چنينى روبرو هستند. نکته مهم اينست که رژيم هر سال هم قوانين و مقررات جديدى براى حمله به موقعيت زنان تدارک مى بيند.

زن آزاد: اگر همه اين واقعيت را قبول داشته باشيم که مسبب و بانی همه نابرابری ها علیه زنان در ايران، حكومت اسلامی است، آیا مبارزه برای تغییر این قوانین تا زمانی كه این حكومت در قدرت است متصور است؟

مينا احدى: مبارزه عليه اين قوانين و عليه رژيم اسلامى از روز اول که اين حکومت آمد و اولين فرمان و دستورات عليه زنان را صادر کرد، آغاز شده است. اولين فرمان خمينى عليه زنان " يا روسرى يا توسرى" بود که هزاران زن را به خيابان آورد و از همان زمان يک تودهنى محکم به حکومت اسلامى زده شد. مبارزه عليه حکومت اسلامى و عليه زن ستيزى اين حکومت همزاد حکومت بوده و همواره در ايران در جريان بوده است. نکته مهم بنظر من اينست که در ايران ما با يک وضعيت جالب روبرو هستيم، در حاليکه هنوز حکومت اسلامى سرنگون نشده، اما در اعماق جامعه و تا آنجا که به موقعيت زنان برميگردد، يک پس زدن ميليونى قوانين و سنتها و فرهنگ و اخلاقيات زن ستيز اسلامى را در بطن جامعه شاهديم. بنظر من حکومت اسلامى در زمينه تحميل حجاب اسلامى به زنان کاملا شکست خورده است. اينروزها ديگر آخوند و حزب اللهى و نيروهاى سرکوبگر حکومت جرات ندارند به زنان تذکر دهند چرا که تعدادى از اينها از دست زنان کتک خوردند و خونين و مالين شدند و عکس اشان را نيز در رسانه هاى حکومت انداختند. 

از نظر من رژيم در عرصه سنگسار شکست خورده و دو فاکتو جنبش برابرى طلبانه زنان موضوع سنگسار را به يک امر ممنوعه در ايران تبديل کرد.

در زمينه رابطه زن و مرد، پرده بکارت، روابط جنسى قبل از ازدواج رسمى و جدا سازى جنسيتى و زنانه مردانه کردن همه جا، رژيم شکست خورده است. اينها همه نمونه هايى هستند که نشان ميدهند زنى که با يک حکومت فاشيست و ضد زن اسلامى روبرو است، دست روى دست نگذاشته و منتظر سرنگون شدن اينها نشده تا از حقش دفاع کند. بلکه جنگيد و در همه عرصه ها با مشکلات فراوان حکومت و قوانين و سنتهاى آنرا به چالش گرفته و در موارد زيادى حکومت را وادار به عقب نشينى کرد و اين مهم است.

زن آزاد: آيا مبارزه برای حقوق زن امری زنانه است؟

مينا احدى: ابدا. تعرض به زنان، بخشى از تعرض سيستمها و حکومتها به حقوق کل جامعه و همه مردم است. بويژه در ايران تحت حاکميت جمهورى اسلامى ايران و با سى و پنج سال تجربه خونين همه شاهد هستند که تعرض به زنان، تحميل بى حقوقى به زنان بخشى از پروژه تعرض به کل جامعه و تعرض به حقوق و حرمت همه انسانها است. تاريخا هم در ايران با روى کار آمدن جنبش اسلامى و حکومت اسلامى، تعرض به يک انقلاب و پس زدن مردم انقلابى با تعرض به زنان آغاز شد و سپس به تعرض به کردستان و يا کارگران و همه مردم منجر شد.

درست است که زنان بعنوان اولين قربانيان حکومت ا سلامى شروع به مبارزه کرده و در مجموع در همان روزهاى اول روى کار آمدن حکومت پشتيبانى چندانى، متاسفانه از کل جامعه نديدند، درست است که مردسالارى و زن ستيزى وحشتناک حکومت اسلامى براى برخى مردان يک تکيه گاه است و مردانى عملا به اين زن ستيزى لم داده و فشار و مشکلات بيشترى را براى زنان باعث ميشوند، ولى مبارزه عليه زن ستيزى اسلامى ابدا در چهارچوب مبارزه زنان باقى نمانده و زن و مرد اکنون عليه اين فرهنگ و اخلاقيات و عليه اين حکومت مبارزه ميکنند. چرا که در عين حال همه مى بينند که زن و مرد در اين سيستم و در اين حکومت بى حقوق و تحت ستم هستند و همه بايد براى رهايى از اين خفقان و سرکوب دست به دست هم دهند.

زن آزاد: زنان در ايران چطور می توانند در دل همین اوضاع برای حقوق برابر مبارزه كنند؟

مينا احدى: در ايران آزادى بيان و تشکل و تجمع وجود ندارد و بهمين دليل زنان از امکان تشکيل سازمانهاى مدافع حقوق زن و يا برگزارى ميتيبنگ و تجمع و نهادهاى مدافع حقوق زن عملا محروم هستند. اين يک معضل مهم براى فعالين مدافع حقوق زن است. معمولا فعاليتهايى اين چنينى با زندان و محروميت اجتماعى و يا جريمه پاسخ ميگيرد. همچنين در ايران مبارزه با مشکلات زنان بسيار سخت و طاقت فرسا است. نبود امکانات اجتماعى مثلا خانه زنان و يا مراکز دفاع از زنان، مراکز مشاوره و غيره، يک معضل مهم است که فعالين مدافع حقوق زن بايد آنرا نيز در نظر داشته باشند.

در ايران با وجود اينکه زنان در بسيارى از عرصه ها فعال هستند و از حق خود دفاع ميکنند، ولى کماکان ما با چهره هاى علنى و معروف در دفاع از حقوق زنان در ايران روبرو نيستيم. هر چه هست اصلاح طلبان دولتى و کسانى هستند که با اسلام و مذهب و حکومت اسلامى به نوعى کنار آمده و نقدى به اسلام سياسى و يا مذهب اسلام و زن ستيزى آشکار مذاهب و اسلام ندارند.

بنظر من در دل اوضاعى که جمهورى اسلامى در ايران ساخته، زنان بايد سعى کنند، با چهره و خواستهاى خود به ميدان آمده و از دستاوردهايى که به همت اعتراض و مبارزه ميليونها زن به دست آورده اند، دفاع کرده و در عين حال سعى در ايجاد تشکل و جمع هايى بکنند که مبارزات زنان را رهبرى کرده و آنرا به پيش ببرند.

کلاسهاى آموزشى، راههاى مقابله با مردسالارى در مراکز کار و فعاليت اجتماعى و در خانه ها و در روابط شخصى و راههاى مقابله عملى با زن ستيزى اسلامى در جامعه و در سطح قوانين، فعاليتهايى هستند که کمابيش در ايران در جريان است. اين مبارزات و فعاليتها را بايد بيش از پيش گسترش داد. *

درج در نشريه زن آزاد شماره ٣۵